Dit is een leuk verschijnsel dat je alleen kunt zien op een van de eerste koude ochtenden in de herfst, of in een van de eerste vriesnachten in de winter. Daarna is het vaak niet meer te zien, zelfs al is het koud. Je moet dus geluk hebben, en weten wanneer je een goede kans hebt.

Dampend water ziet eruit alsof er stoom opstijgt uit een riviertje, kanaal of beek. Soms is het ook op grotere meertjes te zien. Op een van de eerste koude herfstochtenden is het water nog vrij warm en de lucht erboven een stuk kouder. Het temperatuurverschil tussen het water en de lucht moet minstens 10 graden zijn, liefst nog iets meer. Er verdampt dan veel water uit de sloot en condenseert tegen de koude lucht.

Na twee of drie koude nachten verdwijnt het effect weer. Dan is het water afgekoeld en dampt het niet meer. Een typisch oktoberverschijnsel!