'Een briljant sterrenkundige' noemde Peter Kuipers Munneke de Utrechtse bioloog en astrofysicus prof. Marcel Minnaert tijdens het Science Café op dinsdag 15 september 2020. In oktober, de mooiste weermaand van het jaar, is het precies 50 jaar geleden dat Minnaert overleed. De Weerchallenge is een ode aan deze wetenschapper, maar wie was hij precies?
Minnaert studeerde biologie aan Universiteit van Gent en promoveerde in 1914 met een onderzoek naar het effect van licht op planten. In 1918, na de Eerste Wereldoorlog, trok hij naar Utrecht, waar hij in 1925 opnieuw promoveerde. Ditmaal in de natuurkunde met een proefschrift over onregelmatige straalkromming. In 1937 werd hij benoemd tot hoogleraar en directeur van de Utrechtse Sterrenwacht.
In zijn wetenschappelijke onderzoek richtte hij zich vooral op de bekendste ster: de zon. Maar zijn belangstelling was veel breder. "Hij had één grote hobby", aldus Munneke, "naar de wereld om zich heen kijken en daar schreef hij een boekenreeks over: De natuurkunde van 't vrije veld." Dit driedelige naslagwerk uit 1939 is inmiddels een klassieker en staat bomvol alledaagse natuurkundige verschijnselen. Zo schrijft hij bijvoorbeeld over de vorming van nevel en dauw, over bliksem en over de regenboog. Fenomenen die je bij uitstek in oktober kunt spotten.
Wil je het boek zelf doorbladeren? De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (DBNL) heeft alle delen online staan.
Bekijk de longread over Utrechts grote zonnefysicus en wetenschapspopularisator.