Visualiseer de wetenschap, creëer kunst

Schilderen, kleien, beeldhouwen, 3D-printen, breien: allemaal manieren om een kunstwerk te maken. Maar wist je dat de wetenschap ook kan helpen bij het maken van een meesterwerk?
Leestijd 2 minuten — Vr 22 juni 2012

Zo bestudeert kunstenares Nathalie Miebach de weersomstandigheden en zet deze om in kunstwerken die als muzieknoten gelezen kunnen worden. Door weerdata van satellieten om te zetten in een 3D-ontwerp van kralen en lijnen creëert ze een visuele en tactiele representatie van het weer. De informatie wordt veel tastbaarder door de 2D-gegevens om te zetten in een 3D-sculptuur. De informatie uit de kralen zet Miebach vervolgens om in muzieknoten. Hierdoor creëert ze haar eigen 'weercomposities'. Voorafgaand aan haar TedTalk Art made of storms bracht ze een van haar stormcomposities ten gehore.

Niet alleen Miebach maar ook de kunstenaar Aaron Koblin is gespecialiseerd in het gebruik van data en digitale technologieën. Als hoofd van het Data Arts-team van het Google Creative Lab gebruikt hij ook informatie bij het maken van zijn kunst. In zijn werk verbeeldt hij door de gemeenschap gegenereerde data door middel van computergraphics. Deze gegevens gebruikt hij om te reflecteren op culturele trends en de veranderende relatie tussen mensen en de systemen die ze gebruiken. Door inzichtelijk te maken hoeveel mensen er bijvoorbeeld bellen, vliegen en mailen worden zij hier zich bewuster van. Zo zijn er op ieder moment van de dag tussen de acht- en dertienduizend vliegtuigen in de lucht. Dit kan je zelf niet zien, maar door de graphic van Koblin wordt het al duidelijker. In tegenstelling tot het werk van Miebach ligt de focus van Koblins werk dus juist op menselijke in plaats van natuurlijke processen. Zo heeft hij onder andere al het vliegverkeer van Noord- Amerika gevisualiseerd. Dit resulteerde in een dynamisch kleuren- en lijnenspel zoals in de afbeelding te zien is. In het spinnenweb van vluchtlijnen zijn alle grote knooppunten (luchthavens en andere mainports) goed te herkennen. In Koblin's TedTalk Artfully visualizing our humanity laat hij verschillende werken uit zijn oeuvre zien.

Door wetenschappelijke data om te zetten in beeld ontstaan er zeer esthetische beelden. Abstracte gegevens zoals wind en geluid worden in een concreet ontwerp zichtbaar gemaakt. Is dit dan kunst, kan je jezelf afvragen? Miebach merkt in haar TedTalk op dat de manier waarop haar werk bekeken wordt, afhankelijk is van de context. Staat het werk in een museum, dan is het kunst. Staat hetzelfde werk in bijvoorbeeld het Science Museum in Londen, dan benadert het publiek het werk als 3D-representatie. Kunst en wetenschap zijn allebei manieren om de wereld te beschrijven en te ordenen en kunnen elkaar dus ondersteunen. Miebachs kunst is een goed alternatief voor de vaak onbegrijpelijke wetenschappelijke publicaties die voor de leek moeilijk te begrijpen zijn. Door kunst is het mogelijk om de complexiteit van sommige wetenschappelijke structuren in beeld te brengen en op die manier de inhoud begrijpelijk en toegankelijk te maken voor een breed publiek.