De kloof tussen intellectueel en burger, verantwoordelijkheid voor beiden

De welbekende kloof tussen politici en burgers is niet de enige volgens Ramdas. Ook intellectuelen staan te ver van de burgers af.
Leestijd 2 minuten — Di 4 mei 2010

'De straten op, de zalen in' luidt de titel van de column van Anil Ramdas in de NRC Next van afgelopen donderdag. Als je als intellectueel je rol serieus neemt, zoek je de burgers op. Ramdas vraagt zich in zijn column af: 'Hoe zou het zijn om intellectuelen gewoon op straat te treffen, waar ze een spannend, inspirerend college geven, en jij vervolgens met een verscherpte geest weer door kunt lopen?' Als voorbeeld noemt hij hoogleraar Abram de Swaan die Ramdas tegenkwam in een kinderleeszaal van een bibliotheek in Zaandam. De Swaan gaf er een lezing. Wanneer ze zich niet meer te beroerd voelen naar de burger toe te komen en de kloof daarmee overbrugd wordt 'komen we een beetje in de buurt van wat beschaving heet', aldus Ramdas.

Echter niet alleen de 'intellectueel' maar ook 'de burger' komt verantwoordelijkheid toe ten aanzien van het dichten van de kloof. Wetenschappelijke ontwikkelingen hebben vaak invloed op burgers terwijl deze burgers leken zijn, vergeleken met de wetenschappers die betrokken zijn bij de ontwikkelingen. Gebrek aan kennis heeft vaak onbegrip tot gevolg. Dit onbegrip kan leiden tot een verminderd gevoel van controle. Op kennislink.nl stelt Hoogleraar Cees Midden van de T.U. Eindhoven in het artikel 'Wetenschappers moeten de taal van de burger spreken':

“Het gaat de leek om het gebrek aan controleerbaarheid. Waar gaat het allemaal naar toe en is het einde niet zoek? Dat zijn morele kwesties; het gaat om de vraag in wat voor samenleving wij met z'n allen willen leven. Vraagstukken dus van goed of kwaad. Daar kan de wetenschap weinig mee. In de discussie wordt de inbreng van de specialisten, van de wetenschappers en de technologen, daarom vaak genegeerd of naar de zijlijn gemanoeuvreerd.”

De verantwoordelijkheid van de burger zit hem erin minder snel de inbreng van wetenschappers en technologen aan de kant te schuiven.

De toenadering moet dus van twee kanten komen. Misschien geen verrassende conclusie maar wel een belangrijke. Toenadering is een lastige taak die met de alsmaar toenemende specialisaties op de verschillende wetenschappelijke vakgebieden alleen maar moeilijker lijkt te worden. Gelukkig houdt Studium Generale wel van een uitdaging! Bezoek de site dus regelmatig: www.sg.uu.nl.