Het einde van de zomer nadert en dat is een opluchting voor gebieden die zuchten onder het toerisme. 'Massatoerisme' was al langer bekend, maar tegenwoordig spreekt men zelfs over 'overtoerisme'. In Nederland luiden de inwoners van Texelaars in ingezonden brieven in de Texelse Courantde noodklok:' Texel is vol', 'we hebben het eiland nooit meer voor onszelf', 'we raken overspoeld'. Het is de vraag of de vermelding in een Lonely Panet lijstje een vloek of een zege is. Het AD geeft een bloemlezing van locaties die eigenlijk té populair zijn geworden en kampen met vervuiling, onleefbare en onveilige situaties: Zion National Park, Cano Cristales, Macchu Piccu, Venetië, Barcelona en het Boracay-eiland (de Filipijnse overheid besloot dit eiland zelfs 6 maanden op slot te doen). Maar ook Dubrovnik in Kroatië, Skye in Schotland en Maya Bay in Thailand. Deze laatste drie plekken zijn bekend geworden doordat ze gebruikt werden als locatie voor televisie- en filmopnames, Dubrovnik en Skye in de Netflix serie Game of Thrones en Maya Bay is het 'strand' uit de film The Beach, met Leonardo DiCaprio.
Minder reisgidsen, meer schermen
Steeds meer mensen gaan reizen. Bestemmingen vindt men soms op de traditionele manier, dus via reisgidsen, maar steeds vaker via schermen - op tv of sociale media. In het artikel 'How Instagram Is Changing Travel' op National Geographic wordt duidelijk hoe groot de invloed is: "In 2015, the tourism board of the small alpine town of Wanaka, New Zealand, began inviting and hosting “influencers”—social media trendsetters with large followings—to post about their adventures. The result was the fastest tourism growth in the country: a 14 percent increase." Nieuw-Zeeland had al eerder een grote stijging in het aantal bezoekers gezien naar aanleiding van de Lord of the Rings-films, het zogenaamde Middle Earth effect.
Net als het massatoerisme, zit het tv- en filmtoerisme in de lift. Misschien gaan ze elkaar binnenkort wel overlappen. In de lezing 'Places of the imagination' bespreek dr. Abby Waysdorf dit fenomeen. Wat trekt mensen naar plekken die ze kennen uit films en tv's? Sommigen zijn heel mooi, bijvoorbeeld de groene landschappen van Nieuw-Zeeland, maar sommige ook niet, denk aan het huis van Walter White uit Breaking Bad: een doorsnee rijtjeshuis in Albuquerque, New Mexico, VS. De mensen die er wonen zien dagelijks fans voor het raam. Waysdorf deed jaren onderzoek naar deze vorm van toerisme. Ze sprak veel met reizigers (en dus fans) over wat die plekken voor hen betekenen. Het is eigenlijk een grassroots movement, maar Waysdorf vreest dat marketeers er een slaatje uit proberen te slaan. Veel steden en gebieden willen maar wat graag het decor zijn van de volgende hitserie. Als we niet uitkijken moeten we straks niet alleen pittoreske en fotogenieke plekken delen met hordes toeristen, maar alle iconische plekken waar ooit een tv-serie is opgenomen.