“Waar is de dikke prins op het witte paard?”

Als het gaat over dikke mensen in de media, gaat het vrijwel altijd over afvallen of gezondheidsrisico's. Wat zijn de gevolgen van deze negatieve beelden en waarom is deze positieve representatie van dikke mensen nodig?
Leestijd 2 minuten — Ma 9 september 2019
Health & happiness

Hoeveel dikke mensen zie je op een gemiddelde avond op televisie? En als je ze ziet, hoe vaak gaat het dan wel niet over hun onzekerheid of wanhopige verlangen om af te vallen? Volgens journalist Suzanne Mensen is het slecht gesteld met de representatie van dikke mensen in de media. Negativiteit voert de boventoon en rolmodellen zijn er nauwelijks. Afgelopen vrijdag was Mensen te gast bij Koffietijd om te praten over de podcast ‘Toen ik mij zag’ van Women Inc. Daarin pleit ze voor een verandering in de beeldvorming over dikke mensen.

Medisch en moreel

In onze huidige ideeën over dik zijn, is de medische blik bepalend. Dik zijn zou ongezond zijn, en dus is het onwenselijk. Maar volgens dr. Noortje van Amsterdam gaan claims over dik zijn veel verder dan dat. Het zijn morele claims, stelt ze in haar lezing ‘Not just any body’: je gewicht zegt iets over of je een goed mens bent. Veelvoorkomende stereotypes zijn dat dikke mensen lui zijn of geen zelfcontrole zouden hebben.

Die negatieve morele claims hebben schadelijke gevolgen. Dikke mensen worden gediscrimineerd op de werkvloer en onderzoek laat zien dat ze meer moeite hebben om een baan te vinden dan niet-dikke mensen. Bovendien ontwikkelen dikke mensen gevoelens van schaamte, schuld en mislukking. Ze gaan zelf geloven dat ze falen en niet meetellen in de maatschappij, volgens van Amsterdam. Als je dun bent mag je participeren in de maatschappij, als je dik bent vorm je een burden for society.

Eigen verantwoordelijkheid

Het is moeilijk om te praten over hoe het is om dik te zijn in een maatschappij waar dat afgekeurd wordt. Er is maar één schuldige in dit verhaal en dat is degene die zichzelf dik laat worden. Wie klaagt over negatieve reacties, moet maar afvallen, is de algemene teneur. Het resultaat is dat stereotypen over dik zijn blijven bestaan. Verhalen over uitsluiting worden niet gehoord, laat staan dat er verhalen beschikbaar zijn waar het dik zijn van de persoon niet centraal staat. Terwijl juist daar zo veel behoefte aan is, stelt Mensen: “Wat betreft media, zou ik veel meer nog willen zien (…) dikke mensen bijvoorbeeld in films, waarin het niet benoemd wordt dat hij/zij dik is. Bijvoorbeeld de dikke prins op het witte paard. Er is nooit een dikke prins op het witte paard! Waarom is die er niet?”

Door in deze podcast haar verhaal te doen wil Suzanne Mensen het tij keren. Ze praat over de maatschappelijke misvattingen die haar in de weg staan en laat zich niet beperken door stereotypes. Zo laat ze zichzelf zien op een manier die helaas vaak ontbreekt in de mainstream media: als een vrouw met verlangens, angsten en ambities die toevallig ook dik is. Meer weten? Kijk hier de lezing “Not just any body” van van Amsterdam terug.