Wolkenmanipulatie: de mens als weergod

Een strakblauwe lucht op bestelling, wie wil dat niet? Door wolkvorming te manipuleren probeert de Communistische Partij in China regenval naar zijn hand zetten. Kan de mens de baas worden over het weer?
Leestijd 2 minuten — Di 7 december 2021

Een fikse hagelbui kan een evenement in het water laten vallen, periodes van droogte doen oogsten mislukken. Het weer is de baas en de mens heeft zich te voegen naar de grillen van de weergoden. De Chinese autoriteiten leggen zich daar niet bij neer, schrijft NOS. Tijdens de viering van het honderdjarig jubileum van de Communistische Partij op 1 juli wilde de regering een schone, blauwe lucht zien.

Daarom heeft de partij voorafgaand aan het evenement middels technologische ingrepen regenval gestimuleerd. Een lading raketten schoot de stof zilverjodide de lucht in. Die stof kan helpen om regen- en sneeuwval te reguleren. Waterdruppels klonteren door toevoeging van zilverjodide sneller samen. Hoe groter de druppels, hoe sneller ze onder invloed van de zwaartekracht als regenbui naar beneden zullen vallen. Cloud seeding heet deze techniek, legt meteorologisch bedrijf WeerOnline uit: wolken zaaien om regenval te stimuleren en reguleren. En het heeft gewerkt: Chinese wetenschappers concludeerden dat op 1 juli de Chinese lucht niet alleen helder was, maar ook dat luchtkwaliteit beter was dan daarvoor. “Door de kunstmatige regen nam de concentratie fijnstof in de lucht met twee derde af”, aldus NOS.

Het is niet voor het eerst dat China met zilverjodide het weer manipuleert. Niet alleen voor esthetische, maar ook voor praktische doeleinden. Zo werden tijdens de Olympische Spelen van 2008 in Beijing de wolken ook van tevoren geïnjecteerd met de chemische stof. Hierdoor viel alle regen vóór de Spelen naar beneden, en konden de sporters hun gouden plakken met droog hoofd binnenhalen. Daarnaast investeert China in weermodificatieprogramma’s om de landbouwindustrie een handje te helpen. Zilverjodide kan helpen gewassen te beschermen tegen hevige hagelbuien.

Ook elders ter wereld wordt de hulp ingeroepen van cloud seeding om gunstige weersomstandigheden te creëren en zelfs om klimaatdoelen te behalen. “Wolkenmanipulatie zou de hoeveelheid CO2 in de lucht kunnen compenseren”, aldus atmosfeeronderzoeker Herman Russchenberg (TU Delft) bij RTL Nieuws . Ook is het mogelijk om kunstmatig wolken te plaatsen boven de Noordpool. Die wolken houden het zonlicht tegen door het te weerkaatsen, waardoor ijskappen de tijd krijgen om weer aan te groeien. En in de Verenigde Arabische Emiraten, een van de droogste landen ter wereld, wordt cloud seeding gebruikt om elke wolk die langskomt optimaal te gebruiken, schrijft milieuplatform Voor de Wereld van Morgen.

Weermodificatie middels cloud seeding lijkt dus een veelbelovende techniek om allerhande klimaatproblemen op te lossen. Meer onderzoek is echter nodig om de impact en gevolgen van kunstmatige buien op het milieu volledig in kaart te brengen. Het is heel goed mogelijk dat de positieve effecten ervan een keerzijde hebben. Het is bijvoorbeeld nog onvoldoende onduidelijk of de chemicaliën uit kunstmatige buien een negatieve impact hebben op de bodemkwaliteit en biodiversiteit.

Dat geldt ook voor de techniek ‘Stratospheric Aerosol Injection (SAI). Klimaatwetenschapper dr. Claudia Wieners (UU) ging bij het Science Café van Studium Generale in op de werking en gevolgen van deze SAI-techniek. Bij deze techniek worden sulfaatdruppeltjes in de stratosfeer geïnjecteerd. Hierdoor ontstaan witte wolken, die zonlicht terug het heelal in kaatsen. Het grote voordeel is dat de opwarming van de aarde snel terug kan dringen, maar de gevolgen op de gezondheid van de aarde kunnen zorgelijk zijn. Meer weten? Kijk de opname hier terug.