Tussen markt en wetenschap

Hoe weeg je belangen van patiënten af tegenover de economische factoren?
Leestijd 2 minuten — Di 13 december 2011

Met het voltallige College van Bestuur, de rector en verschillende decanen op de eerste rij, sloot woensdag 7 december prof. dr. Frank Miedema samen met prof. dr. Carlijn Bouten de return van Hedendaags futurisme af bij Studium Generale van de TU Eindhoven. Prof. dr. Frank Miedema (decaan Geneeskunde, UU en UMC) ging in op huidige en toekomstige technische en medische behandelingen die mogelijk worden door een verdergaande convergentie van technische en biomedische wetenschappen. Hij stelde de vraag of de hoge kosten te verdedigen zijn in een maatschappij waar de uitgaven voor de gezondheidzorg al jaren sterk stijgen.

Ken je netwerk
In een ideaal beeld van medische wetenschap zou de patiënt centraal staan. De life sciences zijn een vraaggestuurde wetenschap. Maar hoe kunnen we het beste beantwoorden aan die vraag? 'Het beeld van een wetenschapper die in zijn eentje geniale uitvindingen doet in zijn laboratorium, is een geromantiseerd beeld. Wetenschap bedrijven is netwerken, je moet de juiste mensen kennen. Het is niet meer zoals vroeger, we hebben nu postacademische wetenschap', zegt Miedema. De noodzaak te netwerken binnen een vraaggestuurde wetenschap, betekent dat je als wetenschapper ook contact moet hebben met de mensen waar de vraag vandaan komt. Miedema: 'Voordat je start aan een onderzoek, moet je eerst praten met het afnemende veld.'

Toch zijn niet alle wetenschappers doorspekt van het belang van netwerken. Miedema illustreert dit met een pijnlijke metafoor: 'Voetballers lezen meer over voetbal dan wetenschappers over wetenschap.' De kennis van de relatie tussen de eigen discipline en andere ontbreekt nog wel eens. Dat kan uiteindelijk niet alleen ten koste gaan van patiënten, maar ook van hun eigen subdiscipline.

De gulden middenweg
De maakbare mens is haalbaar als er contact is tussen markt en diegenen die de keuzes maken in de wetenschap. Miedema: 'Je moet wensen verenigen in de cockpit. Je moet het einddoel in de gaten houden en je niet beperken tot onderzoek naar één eiwit.' Hierbij moet wel voorkomen worden dat fundamenteel onderzoek in gevaar komt. De erkenning dat we een midden moeten zoeken tussen marktgestuurd en fundamenteel onderzoek maakt debat mogelijk. Het besef dat hierover gediscussieerd moet worden is in ieder geval al een eerste stap in de goede richting.