Als plastic in de toekomst wegvalt, moeten we op zoek gaan naar geschikte alternatieven. Het materiaal is niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven en een vervanger bij grondstoffenschaarste is dus vereist. Het grote voordeel van plastic is dat je er zowat alles van kunt maken. Het nadeel is echter dat je voor het maken van de stof aardolie nodig hebt en er bij de productie gevaarlijke stoffen zoals benzeen en styreen vrijkomen. Daarnaast zijn heel veel plastics schadelijk voor het milieu en moeilijk te recyclen. Wat is nu de oplossing voor grondstoffenschaarste? Zowel wetenschappers als ontwerpers houden zich met deze vraag bezig.
In de toekomst moet het toch anders kunnen, dacht professor Krijn de Jong van de Universiteit Utrecht. Onlangs lukte het hem om plastic te maken van biomassa. In plaats van aardolie wordt snoeimateriaal gebruikt. Gezien het aankomende olietekort is het voor de industrie aantrekkelijk om over te stappen op een duurzame grondstof. Het was al langer mogelijk om de aardolie te vervangen, alleen wist De Jong het aantal productiestappen te verkleinen waardoor het proces efficiënter wordt. Zo is het mogelijk de techniek in de toekomst op grote schaal te gebruiken. Met de nieuwe techniek kunnen onder andere plastics, medicijnen en verf gemaakt worden.
Niet alleen wetenschappers, maar ook kunstenaars houden zich bezig met duurzame oplossingen voor het probleem van de schaarse grondstoffen. Zo werkte ontwerpster Helen Storey, docent aan het Londen College of Fashion, samen met professor Tony Ryan van de Universiteit van Sheffield aan het project Wonderland.In dit project brachten zij kunst en wetenschap dichter bij elkaar door hun kennis te bundelen en zo nieuwe applicaties te ontwikkelen. Hun samenwerking resulteerde in een plastic flesje dat een zou op lossen zodra de inhoud op was. Storey zette dit proces vervolgens om in de vorm van een jurk. Het maakte deel uit van de wedstrijd Fashioning the Future, georganiseerd door het Centre for Sustainable Fashion van het London College of Fashion. Bij de beoordeling wordt niet alleen gelet op het kledingontwerp zelf, maar ook op de manier waarop deze vervaardigd is, en waarmee. Kledingontwerpers moeten meer rekening houden met duurzaamheid bij het maken van hun ontwerpen, zeker met het oog op de toekomst. Zodoende is de wedstrijd in het leven geroepen.
De jurk van Helen Storey is gemaakt van polyvynyl alcohol. Dit is hetzelfde materiaal dat gebruikt wordt voor de oplosbare zakjes van vaatwastabletten. De kleding lost op in warm water en vormt daarna een gel waarin zaadjes kunnen groeien. Hoe ecologisch wil je het hebben? Met haar kledingstuk levert ze kritiek op de hedendaagse wegwerpcultuur. Ze wil mensen bewuster maken van de materialen die ze gebruiken en hun omgeving en tevens een praktische oplossing bieden voor ethische discussies. De jurk zet ze in als metafoor. Het materiaal is nu nog niet bedoeld om lang gedragen te worden. Misschien is dit in de toekomst wel mogelijk.
Is je interesse voor zowel kunst als wetenschap inmiddels gewekt? Wil je meer weten over wetenschappers die met kunstenaars samenwerken? En welke producten uit de samenwerking voortkomen? Lees verder op de academische pagina over kunst en wetenschap.
