Prachtige pillen door Pharmacopoeia

Nederlandse artsen schrijven ongeveer één miljoen recepten per dag uit.
Leestijd 2 minuten — Vr 6 april 2012

Dit was een van de feiten die prof. dr. Bert Leufkens tijdens de jaarlijkse diesrede 'Connecting sciences makes medicines work' naar voren bracht. Leufkens maakte in zijn lezing een interessante koppeling met kunst. Zo haalde hij de 'medical-art-installation' van de groep Pharmacopoeia aan. Dit team, bestaande uit textielontwerpster Susie Freeman, videokunstenaar David Critchley en huisarts Liz Lee, maakte in 2003 het kunstwerk 'Cradle to grave'. Dit werk bestaat uit een dertien meter lange tafel met daarop een kleed waarin allemaal medicijnen zijn genaaid. De ene kant van de tafel toont de medische geschiedenis van een man, de andere kant van een vrouw. Elke zijde telt meer dan 14.000 pillen, tabletten en capsules. De vitrine waarin kleed ligt, weerspiegelt het gemiddeld aantal door een arts voorgeschreven medicijnen per mensenleven.

Alle pillen samen vormen een kleurrijk geheel. De medicijnen zijn in een geometrisch en chronologisch patroon in het kunstwerk verwerkt. Elke levensfase is goed in het kleed te herkennen. Zo begint het leven met de hielprik, liggen er enkele vaccinaties op tafel en zie je dat de vrouw in haar puberteit begint met de anticonceptiepil. Bij de man zie je dat hij op latere leeftijd last krijgt van artritis, hoge bloeddruk en diabetes. Het kleed geeft via een overzicht van de medicijninname van beide personen inzicht in het leven van deze mensen.

Naast de medicijnen zijn er ook enkele foto's van de man en de vrouw te zien om zo hun levensverhaal persoonlijker te maken. Het kleed eindigt bij de man als hij 76 jaar oud is. Hij overleed aan een beroerte, zo staat op de bijgevoegde overlijdensakte. Het kleed van de vrouw loopt nog enkele jaren door en heeft aan het eind zelfs plek voor meer pillen. Zij is nu 82 jaar en still going strong.

Het kunstwerk maakt de bezoeker bewust van de hoeveelheid pillen die hij of zij inneemt tijdens het leven. Kunst maakt de wetenschap in dit geval het onzichtbare zichtbaar en gebruikt de pillen hierbij als narratief medium. Daarnaast laat het kleed zien waar de wetenschap mee bezig is. Pharmacopoeia wil bezoeker laten nadenken over de relatie die de mens heeft met medicijnen. In de diesrede kwam dit element ook naar voren. Bij de duurzame ontwikkeling van geneesmiddelen moet volgens Leufkens meer rekening gehouden worden met de sociaal-maatschappelijke context. Juist door producten te verbinden met de bron en de gebruiker zullen deze in de toekomst wellicht effectiever zijn, oftewel connecting sciences makes medicines work.

In kamer 24: Living and Dying van The British Museum kan je het werk van het ontwerpertrio zelf bewonderen.