Een terugblik naar vluchtelingenkamp Moria

Alle ogen en oren zijn de afgelopen dagen gericht op Moria, het vluchtelingenkamp op het Griekse eiland Lesbos. Het kamp brandde dinsdag en woensdag grotendeels af. Het betekende het einde van de tijdelijke thuisbasis van 13.000 vluchtelingen, een basis die sowieso maar is berekend op 3000 bewoners. “De tijdbom is ontploft”, stelt een coördinator van Artsen zonder Grenzen in het Parool. Inferno, hel op aarde, het is slechts een greep uit termen die de kranten gebruiken om de tragische climax te beschrijven van de al langer bestaande, erbarmelijke omstandigheden in het vluchtelingenkamp. Daarnaast speculeert de media druk over de hamvraag: wie heeft de brand aangestoken en waarom? Maar onder de schuldvraag ligt een complexere vraag die wellicht belangrijk is: hoe heeft het überhaupt kunnen komen tot een escalerende situatie?

Een van de manieren om die vraag te beantwoorden, is door te leren van mensen die het leven in Moria hebben mee gemaakt zoals Jamilah Sherally Msc. Als medisch coördinator van Stichting Bootvluchteling voorziet de ze bewoners van Moria maandenlang in medische zorg. In april 2020, wanneer het vluchtelingenkamp in lockdown is, geeft Sherally de online lezing ‘How to prevent a medical disaster?’ Ze neemt de kijkers thuis mee op een virtuele rondleiding door Moria en geeft voorbeelden van leefomstandigheden die bijna aan het verstand voorbij gaan. Twee uur in de rij, gewoon om even naar de wc te kunnen. Met z’n tienen slapen in een tent. Daar bovenop: de angst voor het om zich heen grijpende coronavirus. De wil is er om preventieve maatregelen, zoals social distancing, toe te passen in het kamp, maar de praktijk maakt het onmogelijk.

In samenwerking met bewoners zette een team van hulpverleners zich in om iedereen zo goed mogelijk te beschermen. Sherally heeft echter een duidelijke boodschap: het is een Europees probleem, dus de oplossing moet ook gevonden worden op Europees niveau. Ze vervolgt: “je kunt niet 20.000 mensen in een plek voor 3000 mensen plaatsen, en dan verwachten een uitbraak te bedwingen door slechts sanitaire- of medische voorzieningen aan te bieden. Evacuatie is de enige oplossing.” Meer horen over de ervaring van Sherally? Kijk de lezing hier terug.