In Vuurland, het meest zuidelijke bewoonde gebied ter wereld, overleed afgelopen week de 93-jarige Cristina Calderon. Haar overlijden luidt ook een ander einde in: dat van de inheemse taal Yamana. Als laatste spreker van het Yamana neemt Calderon ook de kennis van deze unieke taal mee in haar graf, berichtte de NOS. Het Yamana is niet de enige uitgestorven taal: wereldwijd neemt de taalvariëteit in hoog tempo af. Zo verdwenen er volgens de UNESCO Atlas of the World’s Languages in Danger tussen 1950 en 2010 zeker 230 talen. En van alle talen die we momenteel op aarde spreken, wordt meer dan 40% met uitsterven bedreigd.
Verschillende factoren dragen bij aan afnemende linguïstische diversiteit. Lange tijd speelde kolonisering een grote rol in het uitsterven van talen, vooral die van inheemse stammen. Door middel van onderwijs werd de taal van de kolonisator aangeleerd en werd het spreken van de inheemse taal verboden. Globalisering en gebrek aan beleid om bedreigde talen te behouden zijn momenteel de grootste oorzaken. Zo leerden de laatste leden van Calderon’s inheemse stam de taal niet omdat zij zich schaamden voor de ‘gringos’ – de witte bevolking in Vuurland. Ze werden door hen uitgelachen voor het spreken van het Yamana.
Men zou kunnen stellen dat één gedeelde taal de communicatie wereldwijd zou vergemakkelijken. Maar een uitstervende taal heeft meer consequenties dan slechts het verlies van een woordenschat: met een stervende taal verdwijnt immers ook het culturele geheugen van de stam, groep of regio in kwestie. In 2015 bespraken bioloog dr. Jonathan Loh (University of Kent) en WNF-natuurbeschermer Monique Grooten in een Engelstalige lezing de afname van biodiversiteit en taalvariëteit. Kunnen we de gang naar een eentalige wereld nog stoppen, en zo ja, hoe? Meer weten? Kijk de opname hier terug.
