De feministische arbeidsgolf

De arbeidsmarktpositie van vrouwen verbeteren, dat is het doel van het onderzoek van socioloog prof. Tanja van der Lippe. Hoe krijg je meer gelijkwaardigheid op de werkvloer? De strijd die gestreden moet worden op dit gebied gaat niet alleen over feminisme, maar ook over tijdsdruk.
Leestijd 2 minuten — Wo 22 juni 2022

Socioloog prof. Tanja van der Lippe is één van de mensen die dit jaar een Stevinpremie krijgt, de hoogste onderscheiding in de Nederlandse wetenschap. Met de 2,5 miljoen euro die ze van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) krijgt, wil ze onderzoek doen naar de arbeidsmarktpositie van vrouwen, vertelt ze in NRC. Op de arbeidsmarkt zijn mannen en vrouwen namelijk nog steeds niet gelijk, ligt ze toe in de Volkskrant. Vrouwen verdienen gemiddeld 14 procent minder. Slechts de helft hiervan is te verklaren doordat vrouwen minder uren werken, oververtegenwoordigd zijn in laagbetaalde sectoren en minder vaak hoge posities hebben. Bovendien blijkt dat niet alleen onder mannen, maar ook onder vrouwen stereotypes leven over vrouwen. Er wordt bijvoorbeeld gedacht dat vrouwen minder goed leiding kunnen geven, in een bedrijf minder geschikt zijn om verantwoordelijkheden te dragen of dat zij zorgtaken belangrijker vinden dan hun carrière. Als je als vrouw een vrouwelijke leidinggevende hebt, wil dat dus niet zeggen dat je dan meer betaald krijgt.

Feministen voeren al decennia actie tegen deze hardnekkige stereotypes waar vrouwen mee te maken krijgen. Genderwetenschapper prof. Maaike Meijer is zelf al vanaf de jaren ’70 actief bezig met feminisme. Ze zette de actiegroep Paarse September op, waarmee ze samen met haar vriendinnen in opstand kwam tegen het heteronormatieve patriarchaat, een samenleving waarin heteroseksualiteit de norm is en mannen een dominante rol innemen. Ook nu nog houden feministen zich bezig met zaken die toen al speelden, zoals de bewustwording omtrent de seksualiteit van vrouwen, vertelt socioloog en online activist Justine van de Beek.

Maar om de arbeidsmarktpositie van vrouwen te verbeteren, is het belangrijk om niet alleen te focussen op feminisme, maar ook op tijdsdruk. Het is vaak nog steeds voornamelijk de taak van de vrouw om voor de kinderen te zorgen en het huishouden te doen, concludeerde Van der Lippe in haar eerdere onderzoeken. Vrouwen kunnen hierdoor meer tijdsdruk ervaren en het gevoel hebben dat zij hiernaast niet ook nog (veel) kunnen werken. Bovendien ervaren mensen in het algemeen steeds meer tijdsdruk als gevolg van drie ontwikkelingen, zegt Van der Lippe: we willen zo veel dat het niet meer past; onder druk van onszelf en onze sociale omgeving vinden we dat we steeds meer moeten; en de komst van internet en smartphones maken dat we ook steeds meer tegelijk kunnen. Op weg naar een betere arbeidsmarkt voor ons allemaal is de Stevinpremie voor Van der Lippe dus een belangrijke stap.  

Kijk de opname van de feministische verhalen van Meijer en Van de Beek, en de opname over werkdruk met Van der Lippe terug.