De verschillende gezichten van tegengeluid

Er is een heuse ‘protestspringvloed’ aan de gang: we protesteren weer net zoveel als in de onstuimige jaren ’60. Maar de manier waarop we tegenwoordig onze onvrede uiten is anders.
Leestijd 2 minuten — Do 8 september 2022

Toen ik jong was, vertelde mijn vader me vaak over de jaren ’60. Over de protesten uit die tijd en over hoe mensen de staat duidelijk probeerden te maken dat ze het niet eens waren met hoe het eraan toe ging in het land en in de wereld. De protestorganisatie Provo (afgeleid van provoceren) werd opgericht in 1965 en zette zich op een anarchistische manier af tegen de overheid en de bestaande machtsverhoudingen. Voor mij leek dit protesteren en provoceren iets van vroeger en iets dat we misschien wel verleerd waren. Maar is dat wel echt zo?

Als je naar het nieuws kijkt, zie je iets anders: het is onrustig in de wereld, en dat leidt tot een enorme hoeveelheid aan protesten over uiteenlopende onderwerpen. Alleen al in het afgelopen weekend werd er niet niet alleen geprotesteerd tegen de inhumane levensomstandigheden van de asielzoekers in Ter Apel, maar vond er ook een demonstratie tegen de overheid plaats op de Dam in Amsterdam. In 2020, tijdens de piek van de coronacrisis, sloeg de vlam in de pan en werd er bijna wekelijks fel geprotesteerd tegen het coronabeleid. Daarnaast zagen we de afgelopen jaren onder andere veel Black Lives Matter-protesten tegen racisme en politiegeweld, en 'klimaatspijbelaars': scholieren die spijbelden om te demonstreren voor een beter klimaatbeleid. Waarom gaan we de straat (weer) op? En wat is er veranderd ten opzichte van de jaren ‘60?

In ‘waarom we (niet) protesteren’ gaat socioloog prof. dr. Jacquelien van Stekelenburg (VU) dieper in op het grote waarom van het protest. Van Stekelenburg vertelt dat we in een 'protestspringvloed' zitten en er nu weer net zoveel geprotesteerd wordt als in de roerige jaren ’60. Maar de manier waarop we protesteren is wél veranderd. Protesten verlopen volgens haar tegenwoordig vreedzamer dan vroeger en nemen door de opkomst van sociale media andere vormen aan. Zo is het makkelijker geworden veel mensen in korte tijd te mobiliseren voor een protest, maar kun je bijvoorbeeld ook een online petitie starten om je punt te maken. Protesteren zijn we dus zeker niet verleerd, maar het heeft een ander gezicht gekregen dan in de tijd van de Provo’s.

Meer weten over hedendaags protest? Kijk dan ook eens naar de rest van onze serie #Protest.