“Iedereen die het kan betalen, kan mensen online beïnvloeden. Dat is gevaarlijk,” aldus Lotje Beek, van Stichting Bits of Freedom. Deze Nederlandse stichting zet zich in voor digitale burgerrechten en signaleert dat politieke partijen sinds oktober grote bedragen uitgeven aan advertenties op Meta, het moederbedrijf van Facebook, Instagram en Whatsapp. Deze campagnes zijn vaak gericht op hele specifieke doelgroepen, microtargeting wordt dat genoemd. Ben je bijvoorbeeld geïnteresseerd in de Happinez, VPRO en veganisme? Dan krijg je een campagnefilmpje van GL-PvdA te zien. Ben je André Hazes fan en houd je van paardrijden, dan is de kans groter dat je een advertentie van de BBB tegenkomt op sociale media.
Deze personalisatie klinkt misschien handig, maar het risico ontstaat dat mensen slechter of eenzijdig geïnformeerd worden. De Autoriteit Persoonsgevens waarschuwt in dit artikel van de NOS zelfs dat microtargeting mogelijk tot oneerlijke verkiezingsuitslagen kunnen leiden, omdat kiezers stiekem gemanipuleerd worden op basis van hun profiel. Daarnaast blijkt uit onderzoek van de NOS dat meerdere partijen zonder toestemming volgcookies plaatsen, om kiezers in een later stadium opnieuw te kunnen bereiken. Hiermee overtreden ze de privacywet.
“Is het door sociale media makkelijker geworden je politieke boodschap te verspreiden? En hoe beïnvloedbaar zijn we eigenlijk?” Op deze vragen gaf communicatiewetenschapper dr. Brahim Zarouali van de Universiteit van Amsterdam tijdens het Betweter Festival een antwoord. Met collega-wetenschappers bouwde hij een sociaal netwerk om te onderzoeken op welke manier ons stemgedrag wordt beïnvloed door politieke advertenties. “Met de juiste algoritmes en de juiste boodschap, kan je wel degelijk zwevende kiezers overtuigen.” Benieuwd hoe dat werkt? Bekijk hier de opname.
