Brood: de grote boosdoener?

Buikpijn. Slaapproblemen. Gewrichtsproblemen. Het zijn allemaal klachten die gerapporteerd worden na het eten van brood. Onzin? Of is er een verband tussen brood en gezondheidsklachten?
Leestijd 2 minuten — Ma 28 november 2016

De afgelopen jaren is er een hetze tegen brood ontketend: foodbloggers en zelfbenoemde fitheidsgoeroes ageren tegen de inname van brood omdat er koolhydraten en gluten in zitten ('slecht voor je en dikmakend'). Zelfs sommige artsen waarschuwen. De Amerikaanse cardioloog William Davis schreef Broodbuik en de Belgische arts-onderzoeker Kris Verburgh publiceerde De Voedselzandloper, beide boeken werden bestsellers. De tarwe in brood zou ontstekingsprocessen en suikerpieken in het bloed veroorzaken, wat het risico op diabetes en hart- en vaatziekten vergroot. Ook zou je van het graan een 'lekke darm' krijgen, doordat er kleine gaatjes in het slijmvlies van de darm ontstaan. Uiteindelijk kan brood zelfs leiden tot chronische ziekten zoals reuma, diabetes, maar ook autisme, ADHD en epilepsie.

Er zijn talloze anekdotes en persoonlijke verhalen op internet te vinden van mensen die zeggen dat lichamelijke klachten verdwenen toen ze stopten met het eten van tarweproducten of deze vervingen door spelt. Maar deze boude beweringen zijn tot nu toe nooit wetenschappelijk bewezen. Fred Brouns, emeritus hoogleraar gezonde voeding aan de Universiteit Maastricht, wil er daarom een studie naar doen. “Er is een angstcultuur rondom eten aan het ontstaan”, vindt Brouns. “Daarom gaan wij het hele proces, van het telen van tarwe tot en met het bakken van het brood, onderzoeken”, stelt hij in De Volkskrant.

Rondom voeding doen velen mythes de ronde: sommige zijn simpelweg niet waar, sommige zijn moeilijk te ontkrachten of te bewijzen. Daarbij gaat het vaak om producten die 'gezond' of 'ongezond' zijn. Maar wat is gezond of ongezond? In de reeks 'Framing Food' legt arts Machteld Huber van het Louis Bolk Instituut, uit waar de schoen knelt. Je kunt kijken naar voeding (het hele dieet) en voedsel (het product). Maar ook dat een product zoveel meer is dan een optelsom van verschillende nutriënten. Het lijkt erop dat de geïntegreerde visie op voedingsproducten die zij voorstelt ook in de broodstudie van Brouns is meegenomen. Zo gaan ze bijvoorbeeld naar het groeiproces van granen kijken en de effecten van bestrijdingsmiddelen of kunstmest hierop. Kijk de lezing van Huber 'Wat je gezond noemt' terug.