Hoe de klimaatcrisis de spreekkamer van artsen binnendringt

We merken steeds vaker hoe de klimaatcrisis onze leefomgeving beïnvloedt. Dat leidt weer tot nieuwe problemen, bijvoorbeeld voor onze gezondheid. Wat zijn de gevolgen van de veranderende omgeving voor ons lichaam?
Leestijd 2 minuten — Di 19 oktober 2021
The bigger picture

Bij de gevolgen van klimaatverandering denken we vooral aan stijgende zeespiegels en extreme droogte of regenval. We lijken nauwelijks te beseffen dat klimaatverandering ook serieuze gevolgen heeft voor onze eigen lichamelijke gezondheid. Dit blijkt uit de recentelijke oproep van meer dan 200 medische tijdschriften wereldwijd: zij waarschuwen dat de gevolgen van de klimaatcrisis tot “catastrofale gezondheidsschade” onder de wereldbevolking kunnen leiden.

Ook Nederlandse artsen zien de effecten van de klimaatcrisis steeds vaker op hun spreekuur verschijnen. Zo beïnvloedt luchtvervuiling onze gezondheid op tal van manieren. Gynaecologen spreken van een toename aan vroeggeboortes en geriaters observeren een stijging in dementerende patiënten. Longartsen zien de gevolgen van luchtvervuiling terug in de hogere aantallen patiënten met astma of COPD. Daarnaast behandelen immunologen meer mensen met aanhoudende hooikoortsklachten vanwege de warmere temperaturen.

Zeker 85% aan chronische ziekten – zoals astma of leukemie – wordt veroorzaakt door factoren uit onze directe leefomgeving. Erfelijkheid speelt een veel kleinere rol dan de luchtkwaliteit, gebruiksvoorwerpen en het voedsel om ons heen. Meer onderzoek naar de impact van de omgeving op gezondheid is daarom cruciaal. Hoe kan de gezondheidszorg omgaan met het groeiend aantal klimaatcrisis-patiënten in de wachtruimte?

In de Engelstalige lezing “How our environment affects our health” besprak epidemioloog dr. Virissa Lenters eerder dit jaar hoe de omgeving waarin we leven onze gezondheid beïnvloedt, van de lucht die we inademen tot het voedsel dat we tot ons nemen. Lenters is geïnteresseerd in het microbioom in het darmstelsel. Je darmbacteriën vervullen namelijk een significante rol bij de vorming van immuunziekten, kanker en neurologische aandoeningen. Lenters’ onderzoek richt zich specifiek op de gevolgen van verstedelijking op onze gezondheid. Zo stelt ze dat de bacteriële diversiteit in onze darmen is afgenomen door de wereldwijde urbanisering. Wat betekent dit voor de volksgezondheid? En wat kunnen we eraan doen? Kijk de opname hier terug.