Het spaarvarken dat niet groen wil worden

De Amerikaanse vermogensbeheerder Blackrock is het grootste spaarvarken ter wereld. Dat vermogen inzetten om de wereld te verduurzamen is echter niet hun prioriteit. Hoe zit dit soort megabedrijven de energietransitie in de weg?
Leestijd 2 minuten — Di 16 november 2021
Met het doel voor ogen

“Een uit de kluiten gewassen spaarvarken”, zo omschrijft De Volkskrant het megabedrijf Blackrock. Het Amerikaanse concern, opgericht in 1988, beheert het vermogen van pensioenfondsen, rijke families en grote beleggers wereldwijd en investeert dit vervolgens in aandelen over de hele wereld. Ook in Nederland is BlackRock actief. Zo werkt het bedrijf onder meer voor het Philips Pensioenfonds en het Pensioenfonds detailhandel, heeft het de afgelopen decennia zo’n zes procent van de Amsterdamse AEX in handen gekregen, en is BlackRock de grootste aandeelhouder van bedrijven als ASML en Unilever. Niet de kleinste jongens dus.

Het zal niet lang duren voor het totaal beheerde vermogen van BlackRock meer dan tien biljoen dollar zal bedragen, als eerste bedrijf ooit. Maar BlackRock houdt het niet bij beheer alleen: met vermogen komt immers ook macht. “Heeft de rijkste vermogensbeheerder ter wereld iets aan te merken, dan zwaaien alle deuren open”, aldus De Volkskrant. Op aandeelhoudersvergaderingen heeft BlackRock de luidste stem over het financiële beleid. Duurzaamheid is daarbij geen prioriteit. Integendeel, uit een rapport van Reclaim Finance en het Observatoire Des Multanationales blijkt dat BlackRock zijn stem gebruikt voor een grootschalig lobbynetwerk. Binnen de EU werken ze bijvoorbeeld actief de transitie naar duurzame energie tegen. De reden: het najagen van duurzaamheidsdoelen is een obstakel voor de snelle winst waar het Amerikaanse spaarvarken naar streeft.

Eén van de medewerkers aan het rapport is Myriam Vander Stichele. Zij doet financieel onderzoek bij SOMO, een onafhankelijk kenniscentrum gericht op multinationals. In 2019 sprak Vander Stichele bij Studium Generale over ‘De macht van het grote geld’. Zij legde uit hoe de gouden greep van winstmaximalisatie het aanpakken van grote mondiale problemen, waaronder de klimaatcrisis, tegenhoudt. Het is belangrijk te beseffen hoezeer onze economie en onze levens met financiële bedrijven zoals BlackRock vervlochten zijn. Zij beslissen waar het geld naartoe gaat. En als het aan de aandeelhouders ligt, investeren we niet in een duurzame toekomst. “De financiële sector is het probleem, voorlopig nog niet de oplossing”, aldus Vander Stichele. Kijk de opname hier terug.